ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นพนมสารคาม

   สุจิตต์ วงษ์เทศ

  5,000 ปีมาแล้ว พนมสารคามบางส่วนเป็นท้องทะเล
  4,000 ปีมาแล้ว มีคนตั้งชุมชนใกล้เคียงพนมสารคาม
  3,000 ปีมาแล้ว พนมสารคามยังไม่มีชุมชน
  หลัง พ.ศ. 1 พนมสารคามเป็นส่วนหนึ่งของ "สุวรรณภูมิ"
  หลัง พ.ศ. 500 พุทธ-พราหมณ์มาถึงสุวรรณภูมิแต่ยังไม่พบที่พนมสารคาม
  หลัง พ.ศ. 1000 แรกมีชุมชนบ้านเมืองที่พนมสารคาม
  หลัง พ.ศ. 1500 พนมสารคามเกี่ยวข้องกับขอมและการค้าโลก
  หลัง พ.ศ. 1700 พนมสารคามร่วงโรยแล้วรกร้าง
  พ.ศ. 2309 พระเจ้าตาก ผ่่านป่าดงพนมสารคาม
  พ.ศ. 2369 กวาดต้อน "ลาว" มาอยู่พนมสารคาม
  คนจีนในพนมสารคาม
  คนไทยในพนมสารคาม
  อำเภอพนมสารคาม จังหวัดฉะเชิงเทรา
มาเรียนรู้ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นของเรากันเถอะ

4.   หลัง พ.ศ. 1 พนมสารคามเป็นส่วนหนึ่งของ "สุวรรณภูมิ"

              2,500 ปีมาแล้ว พนมสารคามเป็นส่วนหนึ่งของดินแดนที่ชาวอินเดีย - ลังกาเรียกชื่อ สุวรรณภูมิ แต่ยังไม่มีชุึมชน แต่มีคนจากบริเวณใกล้เคียงเคลื่อนย้ายไปมาแสวงหาอาหารผ่านพนมสารคาม

ชุมชนบ้านเมืองแรกสุดใน "สุวรรณภูมิ"

            หลัง พ.ศ.1 หรือมากกว่า 2,500 ปีมาแล้ว แรกมีชุมชนบ้านเมืองมีชื่อเรียกในคัมภีร์อินเดีย-ลังกาว่า สุวรรณภูมิ หมายถึงผืนแผ่นดินใหญ่อุษาคเนย์ทุกวันนี้ รวมทั้งประเทศไทย ตั้งแต่ลุ่มน้ำเจ้าพระยาถึงลุ่มน้ำโขง-สาละวิน โดยเฉพาะทางใต้ มีแผ่นดินคาบสมุทรเชื่อมโยงการค้าโลก

            ด้วยเหตุนี้เอง บริเวณผืนแผ่นดินใหญ่สุวรรณภูมิที่เป็นดินแดนคาบสมุทร จึงกลายเป็นจุดเชื่อมระหว่างมหาสมุทรอินเดียตะวันตก กับมหาสมุทรแปซิฟิกทางตะวันออก ส่งผลให้มีผู้คนชาติพันธุ์ต่าง ๆ จากตะวันตกและตะวันออกเข้ามาตั้งหลักแหล่งทั้งถาวรและชั่วคราวไม่ขาดสาย มีการประสมประสานทั้งทางเผ่าพันธุ์และทางสังคมวัฒนธรรม กลายเป็นบรรพบุรุษหรือต้นแบบของคนปัจจุบัน มีชุมชนใหญ่ถลุงเหล็กเกิดขึ้นทางลุึ่มน้ำน่าน (ทุ่งยั้ง คลองโพ จังหวัดอุตรดิตถ์) ลุ่มน้ำยม (บ้านด่านลานหอย จังหวัดสุโขทัย) โดยเฉพาะทางที่ราบลุ่มน้ำเจ้าพระยามีกระจายเต็มไปทุกลุ่มน้ำ

             อารยธรรมจากตะวันตกที่ผ่านมาทางอินเดีัย เช่น ศาสนา อักษะ วรรณคดี และอาหารการกิน (ข้าวเจ้า) จะเริ่มแพร่เข้ามาอย่างช้า ๆ ให้หัวหน้าคนพื้นเมืองใช้เป็นเครื่องมือ (เทคโนโลยี) ทางการปกครอง รวบรวมผู้คนและชุมชนบ้านเมืองที่มีมาก่อนค่อย ๆ เติบโตก้าวหน้าขึ้นเป็นรัฐน้อย - ใหญ่กระจัดกระจายทั่วสุวรรณภูมิต่อไปข้างหน้า

             อารยธรรมจากตะวันออกจากจีนฮั่นทางภาคเหนือและ "เจ๊ก" ภาคใต้ของจีน เช่น ภาษาพูดเครื่องมือทอผ้า เครื่องมือโลหะ อาหารการกิน (ผัก) ฯลฯ คลุกคลีเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตคนพื้นเมืองทั่วไป

สุวรรณภูมิ

           ยุคต่อมามากกว่า 2,500 ปีมาแล้ว มีพ่อค้าและนักผจญภัยจากชมพูทวีป (อิืนเดีย) เดินทางทะเลมาเลียบชายฝั่งอันดามัน มาแลกเปลี่ยนค้าขายกับผู้คนพื้นเมืองในภูมิภาคอุษาคเนย์หรือเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แล้วเรียกดินแดนแถบนี้ว่า สุวรรณภูมิ (แปลว่า แผ่นดินทอง หรือแหลมทองและทำเลทอง) หมายถึงบริเวณที่มีความหลากหลายทางชีวภาพ อุดมสมบูรณ์ด้วยพืชพันธุ์ธัญญาหารและแร่ธาตุ

             คนพื้นเมืองสุวรรณภูมิ มีอย่างน้อย 2 พวก คือพวกดั้งเดิมที่ตั้งหลักสืบเนื่องมาตั้งแต่ราว 4,500 ปีมาแล้ว เช่น บ้านหนองโน บ้านโคกพนมดี ฯลฯ กับพวกมาจากที่อื่นทั้งทางบกและทางทะเลทำให้มีจำนวนประชากรมากขึ้นกว่าแต่ก่อน และมีระบบความเชื่ออำนาจเหนือธรรมชาติเรียน "ศาสนาผี" เช่น นับถืองู กบ จระเข้ ฯลฯ เป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์

             บริเวณลุ่นน้ำบางปะกงขณะนั้นยังเป็นทะเลขอบอ่าวไทย แต่ลึกเข้าไปบางส่วนเป็นทะเลโคลนตมมีทางน้ำกว้างใหญ่ใช้แล่นเรือเข้าออกติดต่อกับทะเลหลวงได้สะดวก ลักษณะอย่างนี้มีเหมือนกับลุ่มน้ำพานทอง (ชลบุรี) และลุ่มน้ำจันทบุรี (จันทบุึรี) รวมทั้งบริเวณลุ่มน้ำลพบุรี (ลพบุรี) ลุ่มน้ำนครนายก (นครนายก) และเหมือนกับบริเวณฟากตะวันตก เช่น ลุ่มน้ำแม่กลอง - ท่าจีน (กาญจนบุรี-สุพรรณบุรี ที่เป็นศูนย์กลางเผยแผ่พุทธศาสนาที่อำเภออู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี

 

แผนที่แสดงชุมชนหมู่บ้าน บางแห่งที่สำคัญ หลัง พ.ศ. 1 หรือ ราว 2,500(+) ปีมาแล้ว ใน(สยาม)ประเทศไทย